Trở lại trang chánh của Website Thiên Lư Bửu Ṭa

 

CƠI MÙ SƯƠNG

Truyện nhiều kỳ của NGUYÊN NHUNG

Hôm ấy là một chiều cuối thu, lá vàng đă phủ đầy trên những thảm cỏ khô, gió hiu hiu trên rặng liễu đang xơa tóc trên mặt hồ lạnh lẽo. Từng nắm đất dội xuống bồm bộp trên mặt áo quan, từng cánh hoa ném xuống huyệt lạnh như đôi lời vĩnh biệt với xác thân của người quá cố, từ nay đă biền biệt đi vào miền vĩnh cửu. Thế là hết, những thuổng đất vội vă, tàn nhẫn lấp dần cái hố sâu, đối với nàng, như thể một đoạn tuyệt của quá khứ với cơi nhân gian, c̣n rền rĩ những tiếng chuông chiêu hồn từ ngôi nhà nguyện của khu nghĩa trang vắng lặng.

 Mọi người đă lục tục ra về, những ṿng hoa tang đă héo, một số được phủ lên mộ nàng như muốn làm ấm áp cái thân xác lạnh lẽo dưới đáy mộ sâu, một số đă được đem đi bỏ vào mấy thùng rác của nghĩa trang, kèm theo những lời chia buồn có vẻ nặng phần tŕnh diễn.

Mọi việc đă hoàn tất, nàng nh́n thấy vẻ nhẹ nhơm của người chồng sau mấy ngày mệt mỏi v́ những nghi lễ lẩm cẩm cho người quá cố, đám con đă nở nụ cười gượng gạo với nhau trước khi bước lên xe trở về nhà. Chỉ riêng có người chồng c̣n đứng lại một lúc lâu trước mộ nàng, đôi mắt đượm buồn mang một nỗi ngậm ngùi trước cảnh sinh ly, tử biệt. Tự nhiên nàng cảm thấy ḷng đau như dao chém, nhưng dù bằng cách nào th́ nàng cũng không thể cho chồng thấy được sự có mặt của ḿnh khi người chồng vẫn đứng đấy đau khổ. Nàng lại khóc, c̣n chồng th́ lặng lẽ lên xe. Đóng cửa. Chiếc xe thong thả lăn bánh ra khỏi nghĩa trang, chắc chẳng ai hiểu được rằng chưa bao giờ nàng cô đơn đến thế.

Chỉ c̣n lại ḿnh nàng với chính xác thân của ḿnh dưới ba tấc đất sâu, như một cái ǵ kỳ cục không dính dáng đến nhau, phần trên nhẹ tênh và phần dưới nặng trĩu, bởi v́ từ nay cái thân xác ấy đă biến mất hẳn trên cơi đời, c̣n lại chút dư hương trong ḷng mọi người, rồi th́ cũng từ từ đi vào quên lăng.

Chiều xuống thấp. Bên nấm mộ của ḿnh, nàng đă ngồi bất động như thế rất lâu, không biết hoàng hôn xuống tự bao giờ, ánh đèn vàng hắt lên những cành cây như những cánh tay dài nghêu ngao trên nền trời tím thẫm. Nghe tiếng lá khô xào xạc, nàng bỗng giật ḿnh ngẩng đầu quan sát, ở đâu đây những bóng trắng mờ mờ như sương, như khói lướt đi trên mặt cỏ, và v́ trời chưa tối hẳn nên nàng chưa nh́n rơ xem họ là ai, từ đâu tới, lang thang trong buổi chiều nay. Đàn quạ khoang rền rĩ kêu, đâu đó những nắm nhang vẫn lập loè, lung linh tỏa mùi thơm lăng đăng dưới cái lạnh của sương thu, sự yên tĩnh thật là dịu dàng nhưng buồn đến năo nuột. H́nh như nàng chưa thể quen được với thực tại, bởi những ràng buộc từ quá khứ, cho nên nàng cảm thấy cô đơn vô cùng, và nàng lại khóc. Giọt nước mắt nhẹ lắm, như chính nàng cũng rất nhẹ như những ǵ không có thực, nàng cảm thấy ḿnh có thể lướt đi bất cứ nơi nào nàng muốn.

Nàng hồi tưởng đến xác thân của ḿnh giờ này đă giá lạnh dưới nấm mộ sâu, mà rùng ḿnh sợ hăi cho sự tàn phá của một sinh vật sau khi linh hồn ra khỏi xác. C̣n đâu vẻ diễm kiều của mái tóc óng ả, làn da tươi mát và bờ môi mọng tươi thắm. C̣n đâu thân h́nh căng đầy sức sống của tuổi thanh xuân, mỗi lúc nồng nàn ái ân, chồng nàng đă đắm đuối , say sưa trước một kỳ công tuyệt mỹ của tạo hóa. Nàng là một đóa hoa, chưa phải đóa hoa tàn, vậy mà như một chiếc lá xanh đă vội vă ĺa cành sau cơn băo tố.

Hết thật rồi sao? Nàng chưa tin như thế khi nh́n chiếc ảnh bán thân xinh đẹp của nàng để trên chiếc bàn thờ khói hương nghi ngút, nàng ngỡ nó chỉ là một mặt phẳng mà không chứa đựng một chiều sâu nào hết. Mà nó phẳng thật, v́ nó chỉ ghi lại được khuôn mặt, ánh mắt, nét cười của nàng khi nàng c̣n sống. Nay đă hết thật rồi, cái phần nặng nề kia đă đổ xuống, c̣n lại phần hồn rất nhẹ, rất thênh thang, rất buồn bă để nh́n cho rơ sự tàn phá cái dung nhan mĩ miều kia, nay như một đống thịt thối, cần phải chôn lấp, thiêu hủy, cả những người thương yêu nàng rất mực khi xưa, th́ dù muốn dù không, cũng đâu muốn giữ lấy cái thân xác lạnh tanh, lạnh ngắt ấy làm ǵ.

Nàng vẫn nghĩ là ḿnh đang khóc, nhưng nàng không sờ được hay nh́n được cái tinh thể của những giọt nước mắt đang thảnh thót rơi xuống trên má, trên môi. Th́ ra ở cơi này, khi người muốn một điều ǵ th́ tức khắc đều cảm được như vậy, nhưng vẫn không có thực.

Chiều xuống thật nhanh, bóng tối đă ập xuống rặng liễu rũ là đà, mờ mờ trên mặt hồ lặng ngắt. Khi trời tối, nàng nh́n mọi vật rơ hơn, cả cái lay động rất nhẹ trên từng ngọn cỏ. Bỗng từ phía sau lưng nàng, một giọng nói trầm trầm phát ra trong lùm hoa thạch thảo:

- Chào bà.

Nàng giật ḿnh sợ hăi, một thói quen của đàn bà khi ban đêm phải một ḿnh giữa nơi thanh vắng. Nàng thảng thốt:

- Ông là ai? Ông muốn ǵ?

Tiếng đàn ông bật cười như hiểu được ư nàng, dù vậy, trong tiếng cười nàng không thấy có vẻ ǵ ác độc.

- Bà đừng sợ, ở đây chúng ta không thể làm điều ǵ xấu xa như thế giới của loài người đâu, dù rằng bà là một phụ nữ, và tôi là một người đàn ông. Giới tính chỉ có giá trị trên thân xác chúng ta thôi, những cái ấy đă chết đi rồi, linh hồn chỉ là linh hồn, chúng ta chỉ chia sẻ với nhau bằng cảm nhận. Tôi cũng như bà, một người đi trước, có một ít kinh nghiệm muốn chia sẻ với bà, v́ trông bà buồn thảm quá.

Nàng bối rối thú nhận:

- Ông nói đúng, v́ từ một thế giới khác, bước qua bóng tối của sự chết, tôi thấy ḿnh thật lúng túng và cô đơn...

Người đàn ông lại cười:

- Bà nói bóng tối của sự chết làm tôi buồn cười quá, đối với tôi th́ nó chính là ánh sáng,v́ từ khi trút bỏ cái xác thân nặng nề, bệnh hoạn ấy, linh hồn tôi thật là nhẹ nhơm như một đám mây lơ lửng giữa thinh không. Chúng ta thoát rồi bà ạ, thoát hết cái ṿng quẩn quanh của sinh, lăo, bệnh, tử, thoát hết mọi đau khổ mà con người mang đến cho nhau, không biết nóng, không biết lạnh, một sự ḥa hợp tuyệt diệu của cơi vô cùng mà chỉ có Thượng đế mới làm nổi...

Nàng ngắt lời người đàn ông, nghẹn ngào:

- Có lẽ ông là người không có những vướng mắc với cơi trần nên ông mới cảm thấy như vậy, chứ riêng tôi, biết bao nhiêu ân t́nh của gia đ́nh, vợ chồng con cái, nay tất cả như một xa ĺa vĩnh viễn, làm sao tôi không đau khổ. Biết bao giờ, phải, biết bao giờ tôi mới được sống lại với những người thân yêu của tôi...

Nàng nghẹn lời, khóc tức tưởi. Người đàn ông lặng yên để nàng khóc, v́ có khóc được như thế, sự đau khổ của nàng sẽ nhẹ đi rất nhiều. Giọng nói của người đàn ông lại trầm trầm bên tai nàng, vi vu như gió, rất chậm răi, ông ta kể:

- Thưa bà, lúc đầu tôi cũng có ư nghĩ giống hệt như bà, cũng buồn và đau khổ khi biết rằng sẽ có ngày người ta lăng quên tôi như một món đồ cũ. Cho nên tôi cứ quanh quẩn trở về, cứ loay hoay trong cái t́nh cảm bế tắc ấy. Thương vợ con nhiều lắm, vợ tôi là một phụ nữ yếu đuối, nàng mảnh mai, xinh đẹp như một đóa hoa mai. C̣n lũ con th́ đang tuổi lớn, tôi lo sợ cho chúng nó sẽ bị thiếu thốn t́nh thương của một người cha, rồi lấy ai hướng dẫn chúng trên đường đời dài thăm thẳm.

Người đàn ông ngưng lại như cố nén những cảm xúc dào dạt mà ông đang thổ lộ với hồn người phụ nữ lạ, nàng cũng yên lặng lắng nghe.

- Nhưng tất cả nó phũ phàng hơn nhiều, thưa bà. "Chỉ cần một năm thôi, là quên lời trăn trối, em đă quên t́nh tôi", cái anh chàng nhạc sĩ nào đó sao mà có thể viết được những lời ca tuyệt diệu đến thế. Vâng, chỉ một thời gian thôi, khi hương đă tàn, khói đă lạnh, b́nh hoa trên bàn thờ đă héo úa tả tơi, thỉnh thoảng người ta có nhắc đến tôi th́ nghe như là truyện cổ tích, vợ tôi đă hững hờ nh́n tấm ảnh của tôi như một cái ǵ nặng nề làm cho đời nàng u ám hơn. Thưa bà, chúng ta có thể đọc được ư nghĩ của con người khi chúng ta đă chết , đó là phần thưởng nhưng cũng là h́nh phạt cho con người sau khi từ giă cuộc đời.

Người đàn ông lại im lặng, nàng nghe ông ta thở dài.

- V́ vậy tôi đă đọc được ư nghĩ của nàng, khi vợ tôi đang băn khoăn, rộn ră về một vài điều tán tỉnh của lũ đàn ông mà nàng gặp gỡ. Có một gă mặt mày cũng bảnh bao, ăn nói khéo léo, nhưng nàng có biết đâu trong đầu hắn đang tính toán những âm mưu bẩn thỉu, hắn sẽ hưởng được những ǵ nơi nàng, và c̣n toan tính cả chuyện sẽ làm chủ tất cả những gia sản mà tôi đă để lại cho nàng và lũ con.

Giọng người đàn ông đau khổ hơn:

- Tôi biết hết mà không làm được ǵ, thôi cũng đành v́ vợ tôi c̣n trẻ, mà nàng lại yếu đuối, đang thèm khát t́nh yêu và rất muốn được yêu. Lũ con tôi càng tệ hơn, từ lúc ấy chúng xem như tha hồ muốn làm ǵ th́ làm. bồ bịch yêu đương, đàn ca xướng hát chẳng ngó ngàng ǵ đến sách vở. Khi ḿnh c̣n sống, ít nhiều ǵ chúng cũng nể nang v́ sự có mặt của người cha trong gia đ́nh, nay c̣n ǵ để mà kềm tỏa nữa. Người ta phung phí tất cả bao mồ hôi nước mắt của ḿnh tạo ra, không một chút thương tiếc, mà ḿnh th́ cứ chắt chiu, dành dụm. Đôi khi tôi thấy họ căi nhau, dành giựt nhau, muốn giết lẫn nhau mà chỉ thấy buồn cười, v́ họ đang cố giành lấy những điều không thực, mà cứ tưởng sẽ ôm lấy măi cái ảo ảnh của vật chất cho hết kiếp này đến kiếp khác. Đời không là ǵ cả, như những nhánh sông chảy ra biển cả, có những lúc chúng nhập vào nhau, đó là duyên, để rồi đến lúc nào đó lại rẽ ra một nẻo khác, đó là định mệnh. Bà cứ hiểu như thế để không c̣n phải buồn, phải tiếc ǵ nữa cả.

Nghe người đàn ông nói, nàng đă thấy nguôi nguôi. Ông ta lại tiếp tục câu truyện:

- Bởi vậy mà tôi không muốn trở về nữa bà ạ. Âm dương đă cách trở, mà ḷng người th́ lại càng không thể nào hiểu được. Tất cả những ǵ chúng ta có trên cuộc đời, kể cả t́nh yêu, th́ chỉ là ảo ảnh. Chúng ta đă từng lăn lộn trong cái khổ của một kiếp người, đă từng yêu người như yêu chính bản thân ta, vậy mà khi chết đi, thời gian và những tháng năm qua, ḿnh chỉ c̣n là những bóng mờ trong ḷng người ở lại, không nên v́ thế mà buồn, thưa bà. Để rồi bà xem, ông nhà cũng sẽ phải lăng quên bà để bước đi theo nhịp sống của đời, không hẳn ông là người bạc bẽo, nhưng đời là thế .

Khi người đàn ông nói xong, bỗng nhiên nàng cảm thấy ḿnh đă có một cái nh́n thật rơ ràng về hoàn cảnh thực tại của ḿnh. Từ nay, nàng đă tách riêng ra khỏi cuộc sống của những người bên kia, ví như nàng là nhánh sông đă tẽ sang một nẻo khác. Nàng cúi xuống nh́n những ṿng hoa trên mộ ḿnh, những đóa hồng xinh đẹp, tươi thắm mấy ngày hôm trước nay đă héo rũ xuống thảm thương. Người đàn ông lại hỏi:

- H́nh như bà thích những ṿng hoa xinh đẹp kia?

Nàng gật đầu, giọng nàng thật là u uẩn:

- Nhưng nó héo úa hết rồi.

Người đàn ông gật gù:

- Đấy đấy, chân lư là ở chỗ đó. Cuộc đời ví như những cánh hoa, bà có thấy hoa nào mà không tàn đâu. Sự sinh, diệt ở con người, cũng giống như sự sinh, diệt của cây cỏ. Cái ǵ ta ghi nhận, cầm giữ được trên cơi trần chỉ là giả, vậy mà ta vẫn khổ v́ những điều không thực. Ngày hôm nay tôi đă tỉ mỉ quan sát đám tang của bà, đám ma một người đàn bà đẹp với rất nhiều ṿng hoa thương tiếc. Có đến bốn chục ṿng hoa được ném vào thùng rác, rồi th́ người ta cũng sẽ quên chúng ta như thế, chưa kể tấm ḷng của người tặng hoa, biết đâu chỉ là sự bắt buộc trong một cách xử thế của t́nh đời, nhưng người mua có thể đă tiếc đứt ruột khi phải bỏ cả trăm bạc để nói lên ḷng thương tiếc của ḿnh. Bây giờ tôi cứ tạm chiết tính thế này, sơ sơ cũng mất đến bốn ngàn đồng cho những thứ hoa hoét như thế, bốn ngàn vứt đi vào thùng rác, trong khi bốn ngàn đồng này có thể nuôi sống bốn ngàn người đói khổ, với cái giá khiêm nhường một đồng cho một khẩu phần ăn. Thưa bà, một sự phí phạm không thể nào hiểu nổi, đó là cái sản phẩm điên khùng của con người ưa phù phiếm, khoe khoang.

Nàng ngỡ ngàng mất mấy giây mới hiểu nổi những lời châm biếm của người đàn ông, không hiểu ông ta có điều ǵ cay cú cuộc đời, nhưng nghe cách lập luận ấy, nàng thấy cũng có lư. Tự nhiên nàng thấy có cảm t́nh với ông, như thể nhờ vậy mà mảnh hồn nàng từ đây đă bớt phần đau khổ những nuối tiếc mơ hồ về ảo ảnh của cuộc đời.

Người đàn ông đứng dậy với một lời chào nhẹ như tiếng gió, rồi lướt đi, cái bóng ấy nhẹ nhàng như cái bóng của hồn nàng. Đêm đă khuya, thế giới của linh hồn không có ngủ, không có thức, chỉ có sự yên lặng chợt đến, chợt đi, khi tỏ, khi mờ. Nàng ngẩng đầu nh́n mảnh trăng lưỡi liềm trên nền trời nhung thẫm, những v́ sao lung linh, đêm dịu dàng cùng với tiếng gió vi vu trên rặng liễu lả bóng dưới mặt hồ ẩm lạnh, dưới lùm hoa thạch thảo, nàng nghe tiếng côn trùng tỉ tê.

* * *

  

Những ngày sau đó nàng vẫn không có ư định đảo qua nhà để xem những người thân của nàng ra sao sau sự vắng mặt của ḿnh. Vậy lại hơn, v́ nếu cứ phải nh́n thấy cảnh mọi người quây quần bên nhau để nói về đủ thứ chuyện đời, trong khi ḿnh chỉ lặng yên ngồi đấy mà buồn một cách vô vọng, nàng thấy tủi thân lắm. Không nên tiếc mà cũng không nên biết. Có thể chồng nàng đă thu gom những kỷ vật của nàng vào một chỗ, có thể chàng đang buồn rầu khi mỗi buổi chiều đi làm về mà phải lăn vào bếp, tự nấu nướng những món ăn, phải dọn dẹp căn nhà bừa băi và la hét những đứa con. Có thể sau một ngày làm việc mệt mỏi, chàng thui thủi một ḿnh trong căn pḥng vắng lặng với gối chăn lạnh lẽo, thiếu sự ôm ấp của một bóng h́nh. Nàng đă không c̣n nữa, cho nên chàng sẽ rất ngỡ ngàng và đau khổ v́ sự thiếu vắng t́nh yêu, và chàng đang nghĩ đến lúc phải lấp đầy khoảng trống đó. Bây giờ th́ hơi sớm cho một người đàn ông góa vợ, nhưng không phải là chuyện ấy sẽ không xảy ra. Tuyệt nhiên, nàng không cảm thấy hờn trách chồng, nhưng chỉ thấy xót xa cho sự cô đơn của chồng mà thôi.

Chiều hôm ấy, người đàn ông lại đến. Đàn quạ khoang rền rĩ kêu những lời buồn thảm trên cây phong ǵa, không gian như thấm đẫm một màu tang tóc. Ông ta bảo:

- Ngày mai sẽ có một người nữa đến đây, đây là một cô gái trẻ. Cô ta chết v́ t́nh, tự hủy hoại đời ḿnh v́ một t́nh yêu không thật. Tiếc lắm, tiếc lắm...

Nàng ngạc nhiên hỏi ông ta:

- Sao ông biết?

- Tôi ở đây khá lâu nên biết rằng mỗi khi đàn quạ kêu, là y như rằng ngày hôm sau sẽ có một đám ma, hơn nữa, người ta đă đến sửa soạn đào huyệt từ ngày hôm trước, tôi có nghe họ nói chuyện với nhau như thế. Thật đáng tiếc khi cô ta đă t́m một cái chết lăng nhách như thế, cho dù thân xác ta không tồn tại, nhưng ta cũng đâu có quyền hủy hoại nó. Bà cứ tưởng tượng xem, một cây xanh đang tươi tốt, sởn sơ, đơm những bông hoa đẹp, nay héo úa thế kia, không thương sao được. Hơn nữa, con người là một kỳ công của tạo hóa, đă trở thành những nét chấm phá trong một bức tranh sống động của nhân loại, bây giờ tự nó hủy diệt nó, đó là một điều không nên. Cứ để cái ǵ đến nó sẽ đến, chuyện ấy tùy thuộc vào sự sắp đặt của Thượng đế.

Ông ta lại lan man nói sang vấn đề khác:

- Không biết bà cảm nhận Thượng đế bằng cách nào, chứ riêng tôi, tôi nh́n thấy Thượng đế thật là đơn giản trong từng thứ hoa cỏ mọc ven đường. Người ta khổ công nói về Thượng đế bằng đủ mọi thứ sách vở, từ truyền thuyết này sang truyền thuyết khác, tất cả đều vô ích, càng đào sâu những mâu thuẫn mà thôi. Bà nh́n xem đóa hoa nhỏ xíu kia, sự pha trộn màu sắc trong từng cánh hoa, chắc bà đă nh́n thấy cái ḥa hợp tài t́nh của Đấng hóa công. Tôi không nghĩ về Thiên đàng, không nghĩ về hỏa ngục, v́ thiên đàng hay hỏa ngục ta đă nh́n thấy ngay trong ḷng ta. Đấy chỉ là một cách nói, v́ nhiều người cần phải có những h́nh ảnh kèm theo th́ mới dẫn dụ họ đi đến niềm tin vào Thượng đế. Tôi không cần điều đó. Thưa bà, sẵn đây tôi cũng nói với bà điều này, là chúng ta chỉ dừng chân ở nghĩa trang này, nơi người ta gọi là băi tha ma, chỗ dùng để vùi lấp cái thân xác hôi thối của con người. Đây là trạm dừng chân để chúng ta sửa soạn bước vào một cuộc hành tŕnh khác. Tôi và bà cũng không gặp nhau lâu, v́ tôi sắp phải đi...

Nghe ông ta nói, tự nhiên nàng lại buồn muốn khóc. Lâu nay, ông ta đă trở nên người bạn tri kỷ, hướng dẫn, giải đáp, tâm sự với nàng về mọi điều hiểu biết của ông ta, về mọi nhân sinh quan của cuộc đời. Nàng hỏi, giọng buồn bă:

- Ông đi đâu? Tôi tưởng là chúng ta sẽ dừng chân ở đây măi măi.

Hồn đàn ông ngậm ngùi:

- Ở đâu cũng có hợp rồi tan, như những gịng sông chảy về biển cả, có lúc ḥa vào nhau rồi có lúc lại rẽ ra những nẻo khác. Ít nhiều ǵ cuộc đời qua chúng ta cũng phạm một số lỗi lầm, chúng ta phải trả giá cho những lỗi lầm đó. Con đường chúng ta đi tôi cũng chưa biết, nhưng có lẽ tùy thuộc vào những công đức hay lỗi lầm chúng ta đă tạo nên.

- Ông có lo lắng lắm không? Nàng hỏi.

Người đàn ông trầm ngâm suy nghĩ trước khi trả lời nàng:

- Có đôi chút, nhưng tôi đă nói với bà rằng nó tùy thuộc vào những điều chúng ta làm, th́ câu hỏi đă được trả lời rồi đó. Giờ đây, có phải làm người hay làm cây cỏ, có lên thiên đàng hay xuống địa ngục, th́ điều ấy ḿnh đă đoán hiểu được phần nào. Bà có thích thơ không? Nếu Thượng đế cho tôi sự chọn lựa, th́ tôi sẽ chỉ muốn đọc hai câu thơ này:

"Kiếp sau xin chớ làm người,

Làm cây thông đứng giữa trời mà reo..."

Ông ta lại trịnh trọng cúi đầu chào:

- Xin chào bà lần cuối, hy vọng chúng ta sẽ có dịp gặp lại nhau.

Lần đầu tiên và cũng là lần cuối cùng, ông ta nắm lấy tay nàng, nhưng nàng không cảm thấy một vẩn đục nào trong cái xiết tay chặt chẽ ấy.

Ông ta lướt đi trên mặt cỏ nhẹ nhàng như lúc đến, c̣n nàng th́ ở lại với những suy tư về Cơi mù sương.

NGUYÊN NHUNG

Mùa Đông 1998.

(Trích "Tín ngưỡng Á châu", đầu tháng 7-2004)

 Cùng một tác giả Nguyên Nhung

>>> Xem tiếp phần 2

Thiên-Lư Bửu-Ṭa, 12695 Sycamore Ave, San Martin, CA 95046 - USA. Tel: (408) 683-0674

Website: www.thienlybuutoa.org     Email    Sơ đồ hướng dẫn tới TLBT

Thông bạch in Kinh