Trở lại trang chánh của Website Thiên Lư Bửu Ṭa

 

Chữ và nghĩa:

 

Về sáu chữ Đại đạo Tam kỳ Phổ độ

 

Lê Anh Dũng

1. Ư nghĩa danh xưng

Danh xưng Đại đạo Tam kỳ Phổ độ 大 道 三 期 普 度 gồm sáu từ Hán-Việt. Không chú ư tới trật tự từ Hán-Việt, nhiều tín đồ Cao Đài thường giảng “Đại đạo Tam kỳ Phổ độ” là Đạo lớn mở ra vào thời kỳ thứ Ba để cứu vớt toàn thể chúng sanh.

Giống như tiếng Anh, một từ ghép Hán-Việt thường gồm hai thành phần theo trật tự sau: từ bổ nghĩa ® từ chánh. (Mũi tên ® cho thấy chiều bổ túc ư nghĩa.) Chẳng hạn: tân ® thư= new ® book.

Trái lại, đối với một từ ghép thuần Việt, trật tự như sau: từ chánh ¬ từ bổ nghĩa. (Mũi tên ¬ cho thấy chiều bổ túc ư nghĩa.) Chẳng hạn: sách ¬ mới.

Như thế, trật tự từ trong danh xưng Đại đạo Tam kỳ Phổ độ là: Đại đạo ® Tam kỳ ® Phổ độ (từ bổ nghĩa 2 ® từ bổ nghĩa 1 ® từ chánh).

Danh xưng này nghĩa là: Công cuộc Phổ độ ¬ lần thứ ba ¬ của Đại đạo (từ chánh ¬ từ bổ nghĩa 1 ¬ từ bổ nghĩa 2).

Đôi khi có người dịch Tam kỳ Phổ độthe Third Amnesty, nhưng amnesty có nghĩa là đại ân xá (a general pardon). Mặc dù đại ân xá kỳ Ba là một đặc trưng của đạo Cao Đài, nhưng không thể dịch Tam kỳ Phổ độ là Đại ân xá kỳ Ba (the Third Amnesty).

Cho nên tôi đề nghị dịch Đại đạo Tam kỳ Phổ độ The Third Universalism of Daidao.

2. Đại đạo Tam kỳ Phổ độ và Cao Đài

Đức Giáo tông Vô vi Lư Thái Bạch giải thích rằng khi nói tắt là đạo Cao Đài, khi nói đầy đủ là Đại đạo Tam kỳ Phổ độ. (Cơ quan Phổ thông Giáo lư, 15-01 Tân Hợi, 10-02-1971.) Ngoài ra, tín đồ Cao Đài c̣n gọi tắt Đại đạo Tam kỳ Phổ độ là Đại đạo.

Khi gọi Đại đạo Tam kỳ Phổ độ là muốn nói đến sử quan Cao Đài. Sử quan này chia lịch sử triết giáo của thế giới làm ba thời kỳ: Moses là một trong các thiên sứ kỳ Nhất; Jesus ở trong số các thiên sứ kỳ Nh́; và Thượng đế với tá danh Cao Đài đến trong kỳ Ba.

Khi gọi đạo Cao Đài hay Cao Đài giáo là muốn nói đến Giáo chủ (Cao Đài Tiên ông Đại bồ tát Ma ha tát).

Lê Anh Dũng

Cùng một tác giả Lê Anh Dũng

Đôi ḍng sơ lược về tác giả Lê Anh Dũng

Thiên-Lư Bửu-Ṭa, 12695 Sycamore Ave, San Martin, CA 95046 - USA. Tel: (408) 683-0674

Website: www.thienlybuutoa.org     Email    Sơ đồ hướng dẫn tới TLBT

Thông bạch in Kinh