Bài:
Thừa một lúc đêm thu thanh vắng,
Tay tả thơ đặng nhắn khách
trần,
Ban bài minh đức tân dân,
Tỉnh
đời trụy lạc phong trần ngửa nghiêng.
Kinh Giáo Ðoàn một thiên khuyến
thiện,
Khách quần thoa tua tiến bước
lần,
Kêu ca mau kịp trổi chân,
Ðường
nguy gắng giải cũng gần lạc quan.
Ðề: Ðạo-Ðức Giáo Ðoàn
Nữ-Giới,
Ðem tinh thần cho tới cực đoan,
Mở mang tâm trí hoàn toàn,
Duy
trì phong hóa bước đàng văn minh.
Gái cũng một chơn linh Thượng-Ðế,
Gái cũng thời sánh thể như
nam,
Nhưng mà Ðạo-Ðức quên làm,
Thành
ra u ẩn tánh phàm đổi xây.
Kìa bạn gái trần ai lội lạc,
Nỗi xa chân mà mắc bẩy vòng,
Cũng là mỹ sắc tư phong,
Sống
say, chết ngủ, trong trường mộng xuân.
Cho là kiếp hồng quần lang bạc,
Ðể cánh bèo tan tác bể vơi,
Sóng xao gió dập rã rời,
Rã
rời rồi mới tiếc đời uổng thay!
Bởi không biết tương lai toan
liệu,
Nên thành ra phải chịu đeo phiền,
Lở rồi lại muốn cầm duyên,
Hư
rồi lại muốn cho nên, khó thành.
Phải mà trước biết thành Ðạo-Ðức,
Hạnh đoan trang khuôn thức rẽ
ròi,
Khỏi sa vào cảnh khổ đời,
Khỏi
mang tiếng tục lắm lời chát tai.
Chữ Ðạo-Ðức là bài đáng
học,
Dẫu hạng nào cũng được cũng
nên,
Người ngoan dụng đức mới
bền,
Ðạo
thoàn, đức thủy, đạo nền, đức gia.
Người mà biết dụng qua Ðạo-Ðức,
Thì cõi đời hạnh phúc cho
thân,
Người ngoan dụng đức dụng
nhân,
Cái
câu tích đức để phần cháu con.
Gia đình biết lo bòn Ðạo-Ðức,
Thì gia đình giáo dục an vui,
Thuận hòa đầm ấm tươi cười,
Lạc
quan hạnh phúc cõi đời thanh tao.
Quốc gia biết dùng câu Ðạo-Ðức,
Ngòi chiến tranh sẽ dứt: hòa
bình,
An hòa toàn thể sanh linh,
Âu
ca thuần túy thái bình hanh thông.
Vua dỉ đức nối dòng minh chánh,
Cả liên bang cám cảnh phục tùng,
Vua dụng đức, thần tận trung,
Kìa
Văn-Vương cũng dụng nhân đức mà.
Dân lạc nghiệp trên hòa dưới
thuận,
Nơi nơi đều cảm nhuận thâm ân,
Cũng là dụng đức phục nhân,
Mới
nên cơ nghiệp chúng dân phục tùng.
Muốn thạnh trị phải dùng Ðạo-Ðức,
Muốn an cư phải thức nghĩa nhân,
Nỗi nhà, nỗi nước, nỗi dân,
Cũng
dùng Ðạo-Ðức nghĩa nhân mới rồi.
Chữ Ðạo-Ðức gồm thời năm
mối,
Năm mối là nguồn cội ở
đời,
Người mà biết đạo làm người,
Không
ngoài Ðạo-Ðức ở đời mới yên.
Ðức Khoan-Dung tinh chuyên
một mối,
Rộng thứ người phạm lỗi cùng
ta,
Trên dạy dưới, lấy điều hòa,
Không
làm mặt lớn chẳng ra hùng hào.
Lòng quảng đại gồm bao kẻ
khó,
Chỉ bảo người dầu dở hóa
hay,
Thương đoàn chủng tộc truân
nguy,
Rộng
tình dung kẻ đáng khi lỗi lầm.
Ðức Cần-Kiệm chỉ chăm
gìn giữ,
Cách trí người xử sự cho
tinh,
Mặc ai hoang phóng tự tình,
Trà
đàng tửu điếm phận mình chớ sa.
Hễ cần kiệm mới ra hiền hậu,
Bằng không thì hung bạo sanh lòng,
Nào là cờ bạc bưởi bòng,
Nào
là xa-xí buông lung theo người.
Nếu lỡ hết tiền rồi sanh dạ,
Phải đem lòng lang chạ hư thân,
Nào ai giữ đức kiệm cần,
Mà
ra hoại tiết vong thân mấy người.
Ðức Nhơn-Nghĩa ở đời
là trọng,
Phải năng gìn cho đúng theo lời,
Nhân là thương kẻ lỡ thời,
Giúp
người sa bước cứu người gian nan.
Thương những kẻ cơ hàn đói
khó,
Thương những người lỡ dở
kỳ công,
Liệu phương tùy tiện giúp dùm,
Dầu
không đặng việc cũng lòng tốt ta.
Nghĩa là chớ gian tà dối giả,
Nghĩa là đừng xảo trá tham
lam,
Những điều bất nghĩa đừng
làm,
Lấy
lòng ngay thật đối cùng chị em.
Ðừng đem dạ siểm gièm đôi
chối,
Mất nghĩa nhân sớm tối hềm
thù,
Những điều bất nghĩa là hư,
Dẫu
rằng luật nước không tư vị nào.
Ðức Nhu-Hòa cần trau cho
vẹn,
Tánh từ hiền tập quán càng
hay,
Nhu là mềm mỏng đẹp thay,
Lời
trong nhỏ nhẹ tiếng ngoài khiêm cung.
Nếu người biết tùy dùng nhu
nhược,
Thì sẽ là thắng được cang cường,
Mỏng mềm trên dưới đồng thương,
Lấy
điều lễ phép đối nhường bề trên.
Hòa hảo tánh mới nên thân
phận,
Hòa mới vui mà thuận mới
an,
Hòa trong thân tộc xóm làng,
Dĩ
hòa vi quí là đàng trước ta.
Tính hòa hảo gần xa đều mến,
Lòng khiêm cung đem đến từ
hiền,
Hòa là trí hảo nhẫn kiên,
Lựa
làm điều phải chẳng phiền lòng ai.
Mặc dầu kẻ trở gay bạo ngược,
Mặc dầu ai mưu chước hại
đời,
Ta nên hòa hảo tánh trời,
Chân
tình Ðạo-Ðức trọng lời dạy răn.
Ðức Lễ-Tín phải năng
gìn giữ,
Lễ tiết nghi lịch sự ở
đời,
Suy trong sự sống loài người,
Lễ
nghi phong hóa trau giồi mới xinh.
Khi ở trong gia đình mọi việc,
Kỉnh kỳ thân lễ tiết cúi vâng,
Ðến khi trở bước ra đàng,
Lời
chào, tiếng hỏi, kỉnh nhường phân minh.
Ðối với bực lão thành trên
trước,
Kỉnh nhượng người khuôn thước
nói năng,
Ðối cùng quyến thuộc thân bằng,
Thì
lời nhỏ nhẹ, tiếng hằng khôn ngoan.
Ðức Tín là tấm lòng tin cậy,
Ở cùng nhau dạ hãy thật tình,
Ðối nhau bằng một chữ tin,
Những
lời hứa hẹn nên gìn tròn vuông.
Ðừng sai hứa để buồn lỗi
hẹn,
Mất lòng nhau lại thẹn cỏ cây,
Dối người đâu khác dối Trời,
Ở
ăn phải lẽ mỗi người mỗi tin.
Sự thật đối với mình cũng
vậy,
Ở cho người tin cậy đến mình,
Nếu mà chữ Tín không gìn,
Thì
đời ắt khó trọng tình chị em.
Tình đồng loại khá xem hệ trọng,
Nghĩa chị em chung sống địa-cầu,
Khuyên nên lập đức là đầu,
Tuổi
tên bia tạc nghìn thu không sờn.
Tâm minh chánh ân cần giồi
luyện,
Ðiều sáng ngay là chuyện trọng
thường,
Nói năng ngay thẳng đường
đường,
Công
bình hai chữ không thường vị ai.
Dầu làm chứng không ngoài lẽ
phải,
Dầu xử người cũng lấy việc
công,
Minh chánh đức vẹn cõi lòng,
Mỗi
điều minh bạch chớ không mờ hồ.
Minh là sáng, sáng cho tột lý,
Mỗi việc chi suy nghĩ rõ ràng,
Kẻo làm quan, xử kẻ oan,
Chồng
oan cho vợ, vợ oan cho chồng.
Kém sự sáng mới lầm oan ấy,
Ðủ sáng rồi nghe thấy phân
minh,
Lấy đức chánh ở công bình,
Mỗi
điều xét kỷ biện minh hoàn toàn.
Ngàn dâu bể, dầu nguồn, dầu
vực,
Cũng đồng chung lập đức mà
ra,
Muốn cho lợi nước yên nhà,
Một
là Ðạo-Ðức, hai là chánh chơn.
Ngoài thì kẻ không hờn chẳng
giận,
Trong lại người trên thuận dưới
hòa,
Dầu giàu cũng bỏ kiêu xa,
Dẫu
nghèo cũng bỏ nịnh tà tham gian.
Muốn lập đức đừng phân
giai cấp,
Ðể đoàn chung bồi đắp nền
nhân,
Chị em cần phải tương thân,
Hoạn
đồ lần bước cho chân vững vàng.
Chơn hạnh phúc là đàng lập
đức,
Lập đức dày giáo dục mới
mong,
Phải vẹn vẻ ở bên trong,
Người
soi gương thiện, kẻ mong tích hiền.
Nền thế giái sập nghiêng long
nức,
Bởi sanh linh kém đức kém tài,
Không tích thiện phải mang tai,
Lành
vay, lành trả, dữ vay, dữ đền.
Ðức thắng tài mới nên Quân-Tử,
Dầu ngàn Kinh muôn sử đâu
đâu,
Cũng cho lập Ðức đứng đầu,
Mấy
ai kém đức mà âu thanh nhàn.
Người chẳng biết châu toàn
Ðạo-Ðức,
Ðứng trong đời khó được
yên vui,
Lập mưu độc để hại người,
Lương
tâm cắn rức hằng ngày khó yên.
Gia đình chẳng biết gìn Ðạo-Ðức,
Hằng xảy điều vô phúc mà
ra,
Không đầm ấm, chẳng thuận hòa,
Vợ
chồng ly tán, ruột rà chia phân.
Dân quốc chẳng ân cần Ðạo-Ðức,
Trong loạn luân, ngoài giựt
giành nhau,
Ỷ vì dân mạnh nước giàu,
Trị
an rối cuộc đồng bào lầm than.
Quan chẳng biết bảo toàn Ðạo-Ðức,
Ỷ tước sang ép bức dân hiền,
Lạ gì đương lúc đủ quyền,
Rủi
may báo ứng khó bền chức quan.
Vua ỷ lại không màng Ðạo-Ðức,
Khó trị vì cho nước được
yên,
Quan, dân lắm ức lòng phiền,
Sẽ
là rối loạn chẳng yên nơi lòng.
Ðạo-Ðức vốn cội nguồn Tôn-Giáo,
Tôn-Giáo nhờ có Ðạo-Ðức
ra,
Không Ðạo-Ðức: khó an hòa,
Những
điều trọng đức mới là tròn xong.
Ðừng lầm tưởng người không
Tôn-Giáo,
Mà tấm lòng chẳng Ðạo-Ðức
gì,
Có không do cách hành vi,
Do
lòng nhân nghĩa của người đó thôi.
Cũng có kẻ ở nơi Tôn-Giáo,
Nhưng tấm lòng chẳng Ðạo-Ðức
chi,
Lạ đâu cái thói vô nghì,
Lợi
dùng Tôn-Giáo để qui lợi mình.
Cũng có kẻ ngoài thành Tôn-Giáo,
Mà tấm lòng có Ðạo-Ðức dư,
Cổ kim từ thử đến chừ,
Người
nên thì ít, kẻ hư lại nhiều.
Nhìn nhơn vật hắt-hiu ngán bấy,
Mượn làm văn khuyên lấy lo
toan,
Sáng ra ở Nữ-Giáo-Ðoàn,
Noi
đường Ðạo-Ðức lánh vòng tệ đoan.
Ðừng ỷ chồng làm quan trọng
tước,
Rồi đem lòng lấn lướt kẻ
hiền,
Phần nhiều trong gái thuyền
quyên,
Hễ
sang lên mặt mà hèn nịnh dua.
Lúc đang thời hiếp dùa áp
yểm,
Tự tôn mình phận thím vợ
thầy,
Sang bà kia, giàu cô nầy,
Nếu
không chứa đức hầu ngày khó kham.
Ðang thạnh thời ai làm cho rúng,
Cơn suy thời thì chúng chê
bai,
Hồi nào thím nọ bà nầy,
Kêu
dân dân dạ, hồi nầy dạ dân.
Bởi những kẻ không cần tích
đức,
Mắt hẹp hòi ngó trước quên
sau,
Ai ôi! khá biết cho mau,
Lòng
nhơn tích đức lo âu để đời.
Khuyên những kẻ đương thời
ruộng rẫy,
Ðạo-Ðức tua lập lấy để dành,
Ngày sau con cháu nên danh,
Cũng
nhờ lòng tốt của mình truyền roi.
Nghèo trối mặt không mòi dua
bợ,
Bạn nghèo nhau nâng đở cho
nhau,
Hay chi cái thói nịnh giàu,
Tiếng
ra lại bớt, lời vào lại thêm.
Ðặng cho kẻ tị hiềm kẻ khác,
Ðể cho mình kiếm chác ấm no,
Riêng vui để kẻ sầu lo,
Là
điều tổn đức chớ cho bỉ bàng.
Hỡi bạn gái hãy lo lập
đức,
Chị cùng em chung sức dắt dìu,
Yêu nhau nâng ngã đở xiên,
Ðồng
thân sống gởi phải yêu nhau mà.
Bỏ những vết xấu xa nhơ nhuốc,
Ðồng cùng nhau chị trước em
sau,
Thiện danh thiện mỹ lẽ nào,
Ðời
người hạnh phúc nhờ câu đức lành.
Xã-hội lắm gia-đình Ðạo-Ðức,
Thuận hòa nhau không giựt giành
nhau,
Mỗi người bổn phận lo âu,
Phải
là nước mạnh dân giàu chăng ai.
Ðạo-Ðức đâu đem người
xuống thấp,
Ðạo-Ðức là tiến cấp thanh
danh,
Gọi là Ðạo-Ðức văn minh,
Trời
Nghiêu đất Thuấn thái bình âu ca.
Chị em cần nghĩ cho xa...
